بررسی تمثیلات با دیدگاه تقدیرگرایانه در مثنوی معنوی

پایان نامه
چکیده

یکی از مسایلی که از دیرباز در ادیان آسمانی و به ویژه در دین اسلام مورد توجّه بوده، مفهوم قضا و قدر، سرنوشت و تقدیر است که می توان آن را یکی از مباحث پیچید? الهیّات به شمار آورد. مسأل? قضا و قدر یک بحث کلامی است و نگاهی گذرا به تاریخ، گویای اهمیت این بحث در میان متکلّمین و جنجال فرقه های کلامی در این مسئله می باشد، انسان می تواند به قضا و قدر معتقد باشد و در عین حال اراد? آزاد و نقش خویش را نیز در تعیین سرنوشتش بپذیرد. مولوی از شاعران قرن هفتم است که دیدگاه تقدیرگرایی در مولفه های گوناگون حیات بشری مرگ، زندگی، عقل و عشق، علم و جهل و... دارد، به طوری که تلاش و کوشش بشری را مرهون عنایت الهی می داند. پایان نامه حاضر شامل شش فصل است: فصل اول کلیات و تعاریف که شامل بیان مسأله، پرسش ها، اهمیت، هدف، ضرورت، پیشین? موضوع و روش کار می باشد. فصل دوم شامل: تقدیرگرایی در ادیان و مکاتب و تقدیرگرایی در ادب فارسی می باشد. فصل سوم مبانی نظری تقدیر و تقدیرگرایی در تمثیل های مثنوی معنوی را در حوز? جبر و اختیار بررسی، نقد و تحلیل کرده است. فصل چهارم مربوط به مولفه های عملی تقدیر و تقدیرگرایی در حوزه های تدبیر و تقدیر تمثیل های مثنوی است. فصل پنجم به ارتباط میان دو عنصر موثر جبر و اختیار در تقدیرگرایی از نگاه مولانا اختصاص یافته است. فصل ششم به کارآیی تدبیر در برابر تقدیر از نگاه مولانا پرداخته است. نگارنده در این پایان نامه دسته بندی موضوعی و تحلیلی تأثیر تقدیر بر کمال گرایی انسان را در تمثیل های مثنوی معنوی انجام داده و نشان داده است که مولوی چگونه و در چه حالی انسان را مرهون تقدیر می داند و در چه شرایط و مراحلی از جهات او را مرهون تلاش و کوشش بشری می شناسد. همچنین نشان داده است که جایگاه کوشش و کشش در نگاه مولوی چگونه است. چه چیزهایی در سیر حیات بشر و تکامل مادی و معنوی او تقدیر شناخته می شوند. تکلیف انسان به عنوان یک موجود مختار مجبور در روند تکاملی خویش چگونه و چیست؟

منابع مشابه

«بررسی تمثیلات مشترک میان مثنوی های عطّار و مثنوی معنوی مولوی»

«تمثیل» یکی از شیوه های بیانی است که از دیرباز برای تبیین و تفهیم آموزه­های دینی، اخلاقی، عرفانی و ... در جامعۀ انسانی به کار رفته است. بزرگان ادب عرفانی ما نیز، از جمله سنایی، عطّار، مولوی و ... از این شگرد برجسته در تفهیم اصول عرفانی و اندیشه­های متعالی خود بهره برده­اند و نکات ظریف و عالی غیر محسوس را به زبانی ساده و محسوس برای مخاطبان و خوانندگان آثار خود باز گفته­اند. مقالۀ حاضر ضمن تعریف و...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

«بررسی تمثیلات مشترک میان مثنوی های عطّار و مثنوی معنوی مولوی»

«تمثیل» یکی از شیوه های بیانی است که از دیرباز برای تبیین و تفهیم آموزه­های دینی، اخلاقی، عرفانی و ... در جامعۀ انسانی به کار رفته است. بزرگان ادب عرفانی ما نیز، از جمله سنایی، عطّار، مولوی و ... از این شگرد برجسته در تفهیم اصول عرفانی و اندیشه­های متعالی خود بهره برده­اند و نکات ظریف و عالی غیر محسوس را به زبانی ساده و محسوس برای مخاطبان و خوانندگان آثار خود باز گفته­اند. مقالۀ حاضر ضمن تعریف و...

متن کامل

چشم از دیدگاه مولانا در مثنوی معنوی

الف – در مثنوی مولانا ((چشم )) تعبیرهای گوناگونی دارد ‘ یا دیده ظاهری است که تنها مظاهر و تعینات جهان مادی را می بیند و از جهان غیب بی خبر است ‘ و یا دیده باطنی که ابزار شهود و ادراک حقایق است . ب- پیامبران الهی نمونه های کامل دیده وران باطنی محسوب می شوند . ج- تلقی مولانا از شور چشمی با برداشت عوام تفاوت دارد ... د- جمادات نیز از دیدگاه مولانا نوعی ادراک و دیده وری دارند . و- معانی ((نظر )...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه - دانشکده علوم انسانی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023